Διαστρέμματα συνδέσμων – Θλάσεις μυών και τενόντων
Ορισμός
Τα διαστρέμματα και οι θλάσεις αποτελούν συχνές κακώσεις που παρουσιάζουν παρόμοια σημεία και συμπτώματα, αλλά αφορούν διαφορετικές δομές του σώματος.
Το διάστρεμμα αφορά τη διάταση ή τη ρήξη συνδέσμων. Οι σύνδεσμοι είναι οι σκληρές εκείνες δέσμες ινώδους ιστού που συνδέουν το ένα οστό με το άλλο στις αρθρώσεις. Η πιο συχνή εντόπιση διαστρεμμάτων είναι στον αστράγαλο (ποδοκνημική άρθρωση).
Η θλάση αφορά τη διάταση ή τη ρήξη μυών ή τενόντων. Οι τένοντες είναι ινώδεις χορδές ιστού που συνδέουν τους μυς στα οστά. Οι θλάσεις συμβαίνουν συχνά στη οσφύ και στους οπίσθιους μηριαίους.
Συμπτώματα
Τα σημεία και συμπτώματα ποικίλουν ανάλογα με τη βαρύτητα της κάκωσης.
Διαστρέμματα
• Πόνος
• Οίδημα
• Εκχύμωση (μελανιά)
• Μειωμένη ικανότητα κίνησης της πάσχουσας άρθρωσης
• Τη στιγμή του τραυματισμού, μπορεί να ακούσετε ή να αισθανθείτε έναν ήχο μέσα στην άρθρωσή σας
Θλάσεις
• Πόνος
• Οίδημα
• Μυϊκοί σπασμοί
• Μειωμένη ικανότητα κίνησης των πάσχοντων μυών
Πότε να επισκεφθείτε τον ορθοπαιδικό
Μικρού βαθμού διαστρέμματα και θλάσεις μπορούν να αντιμετωπισθούν και στο σπίτι. Θα πρέπει όμως να δείτε τον ορθοπαιδικό στην περίπτωση που:
• Δεν μπορείτε να περπατήσετε πάνω από 4 βήματα χωρίς έντονο πόνο
• Δεν μπορείτε να κινήσετε την πάσχουσα άρθρωση
• Παρουσιάζετε υπαισθησία σε οποιοδήποτε τμήμα της περιοχής που έχετε χτυπήσει
Αιτίες
Διαστρέμματα
Το διάστρεμμα προκαλείται όταν υπερεκτείνεται ή ρηγνύεται ένας σύνδεσμος κατά τη διάρκεια έντονης διάτασης μιας άρθρωσης. Συχνά προκαλούνται στις ακόλουθες καταστάσεις:
• Ποδοκνημική. Περπάτημα ή άσκηση σε ανώμαλο έδαφος
• Γόνατο. Κίνηση περιστροφής κατά τη διάρκεια αθλημάτων
• Καρπός. Πτώση στο χέρι που βρίσκεται σε υπερέκταση
• Αντίχειρας. Κατά τη διάρκεια σκι ή αθλημάτων που αφορούν τη χρήση ρακέτας, όπως το τένις
Θλάσεις
Υπάρχουν 2 τύποι θλάσεων, οι οξείες και οι χρόνιες. Μια οξεία θλάση συμβαίνει όταν ο μυς διατείνεται με μη φυσιολογικό τρόπο ή απότομα – μπορεί να προκληθεί έως και ρήξη. Συνήθως συμβαίνουν με τους ακόλουθους τρόπους:
• Γλύστριμα στον πάγο
• Τρέξιμο, άλματα ή ρίψεις
• Άρση βαρέων αντικειμένων ή άρση σε άβολη θέση
Μια χρόνια θλάση προκαλείται από την επαναλαμβανόμενη χρόνια κίνηση του μυ. Μπορεί να συμβεί στην εργασία ή κατά τη διάρκεια αθλημάτων όπως:
• Ενόργανη γυμναστική
• Τένις
• Κωπηλασία
• Γκόλφ
Παράγοντες κινδύνου
Στους παράγοντες που συμβάλλουν στην πρόκληση διαστρεμμάτων και θλάσεων περιλαμβάνονται:
• Κακή φυσική κατάσταση
• Κόπωση
• Κακή προθέρμανση
Προετοιμασία για το ραντεβού σας
Τι μπορείτε να κάνετε
Μπορεί να θέλετε να γράψετε μια αναλυτική λίστα που να περιλαμβάνει:
• Αναλυτική περιγραφή των συμπτωμάτων σας
• Πληροφορίες για το ιατρικό σας ιστορικό
• Πληροφορίες για το ιατρικό ιστορικό των γονέων και αδελφών σας
• Τα φάρμακα και συμπληρώματα διατροφής που λαμβάνετε
• Ερωτήσεις που θέλετε να κάνετε
Τι να περιμένετε από τον ορθοπαιδικό
Ο ορθοπαιδικός μπορεί να σας κάνει κάποιες από τις ακόλουθες ερωτήσεις:
• Πως ακριβώς κινούσασταν όταν έγινε ο τραυματισμός;
• Αισθανθήκατε ή ακούσατε κάποιον ήχο ή κρότο;
• Πότε συνέβη;
• Τι είδους αγωγή έχετε ακολουθήσει έως τώρα;
• Έχετε τραυματίσει ποτέ ξανά αυτό το σημείο του σώματός σας;
• Εάν ναι, πως έγινε εκείνος ο τραυματισμός;
Εξετάσεις και διάγνωση
Κατά τη διάρκεια της κλινικής εξέτασης ο ορθοπαιδικός θα εξετάσει για οίδημα και σημεία ευαισθησίας στο πάσχον σκέλος. Η εντόπιση και ένταση του πόνου θα βοηθήσουν να καθορισθεί η φύση και η έκταση της κάκωσης. Ο ορθοπαιδικός μπορεί επίσης να κινήσει τις αρθρώσεις και τα σκέλη σας σε διάφορες θέσεις ώστε να διαπιστώσει ποιός σύνδεσμος, τένοντας ή μυς έχει τραυματισθεί.
Οι ακτινογραφίες θα βοηθήσουν ώστε να αποκλεισθεί ένα κάταγμα ή κάποια άλλη οστική κάκωση ώς η αιτία του προβλήματος. Η μαγνητική τομογραφία μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ώστε να εκτιμηθεί η έκταση της κάκωσης.
Θεραπεία και φάρμακα
Η αντιμετώπιση των διαστρεμμάτων και θλάσεων εξαρτάται από την εμπλεκόμενη άρθρωση και τη βαρύτητα της κάκωσης.
• Φάρμακα. Για ήπια διαστρέμματα και θλάσεις ο ορθοπαιδικός θα σας συστήσει πιθανά απλά παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
• Παγοθεραπεία / Νάρθηκες. Σε περιπτώσεις ήπιων ή μέτριων διαστρεμμάτων και θλάσεων, τοποθετήστε πάγο στην περιοχή όσο το δυνατόν πιο γρήγορα για τη μείωση του οιδήματος. Σε περιπτώσεις βαρέων διαστρεμμάτων και θλάσεων, ο ορθοπαιδικός είναι δυνατόν να ακινητοποιήσει την περιοχή με έναν νάρθηκα ή κηδεμόνα.
• Χειρουργείο. Σε ορισμένες περιπτώσεις ρήξεως συνδέσμου ή μυός, η χειρουργική θεραπεία αποτελεί την ενδεδειγμένη επιλογή.
Τρόπος ζωής και αγωγή στο σπίτι
Για άμεση αντιμετώπιση από εσάς τους ίδιους ενός διαστρέμματος ή θλάσης δοκιμάστε την εφαρμογή Παγοθεραπείας, Ανύψωσης, Συμπίεσης και Ανάπαυσης.
• Παγοθεραπεία: Τοποθετήστε άμεσα μια παγοκύστη στη περιοχή του τραυματισμού και διατηρήστε τη για 15 με 20 λεπτά. Επαναλάβετε αρκετές φορές για τις πρώτες ημέρες μετά τον τραυματισμό. Το κρύο μειώνει τον πόνο, το οίδημα και πιθανόν την αιμορραγία. Εάν η περιοχή γίνει άσπρη, σταματήστε αμέσως την εφαρμογή του πάγου. Εφόσον πάσχετε από αγγειακή νόσο, σακχαρώδη διαβήτη ή μειωμένη αισθητικότητα, μιλήστε πρώτα με τον ορθοπαιδικό πριν την εφαρμογή του πάγου.
• Συμπίεση: Για τη μείωση του οιδήματος, συμπιέστε την περιοχή με έναν ελαστικό επίδεσμο. Μην τυλίξετε πολύ σφιχτά μια και μπορεί να μειώσει την αιματική κυκλοφορία. Ξεκινήστε την εφαρμογή του ελαστικού επιδέσμου από την περιφέρεια προς το κέντρο. Χαλαρώστε την επίδεση εάν αυξάνεται ο πόνος, μουδιάζει η περιοχή, ή παρουσιάζεται οίδημα κάτωθεν της επίδεσης.
• Ανάπαυση: Αποφύγετε τις δραστηριότητες που προκαλούν πόνο ή οίδημα, χωρίς να είναι απαραίτητο να σταματήσετε κάθε δραστηριότητα.
• Ανύψωση: Για να μειώσετε το οίδημα, ανυψώστε την τραυματισμένη περιοχή πάνω από το επίπεδο της καρδιάς, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της νύχτας.
• Απλά παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδη φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στη ύφεση των συμπτωμάτων. Μετά τις δυο πρώτες ημέρες, ξεκινήστε ήπια χρήση της τραυματισμένης περιοχής. Θα πρέπει να παρατηρήσετε μια προοδευτική βελτίωση στην ικανότητα της άρθρωσης να υποστηρίζει το βάρος σας, ή στο να κινείστε χωρίς πόνο. Ήπια και μέσης βαρύτητας διαστρέμματα συνήθως αποκαθίστανται εντός 3 με 6 εβδομάδων. Ένας φυσιοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να μεγιστοποιήσετε τη σταθερότητα και τη δύναμη της τραυματισμένης άρθρωσης ή σκέλους.
Πρόληψη
Ένα τακτικό πρόγραμμα ενδυνάμωσης και διατάσεων για τις ανάγκες του αθλήματος ή της εργασίας με τα οποία ασχολείστε, στο πλαίσιο ενός συνολικού προγράμματος διατήρησης καλής φυσικής κατάστασης, μπορεί να σας βοηθήσει να μειωθεί ο κίνδυνος διαστρεμμάτων και θλάσεων.
Μακροπρόθεσμα μπορείτε να προστατέψετε τις αρθρώσεις σας μέσω της μυϊκής ενδυνάμωσης των μυών που βρίσκονται γύρω από την άρθρωση που έχει τραυματισθεί. Ο καλύτερος νάρθηκας που μπορείτε να έχετε είναι ο δικός σας «μυϊκός νάρθηκας». Ρωτήστε τον ορθοπαιδικό πιο είναι το καταλληλότερο πρόγραμμα για εσάς. Επίσης, χρησιμοποιήστε υποδήματα που να προσφέρουν υποστήριξη και προστασία.
